Rotterdamse kapers op de kust

/////////////////////////////////////////////////////////////\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\///////////////////////////////////////////////////////////

Mode-exposities zijn de publiekstrekkers van het moment. Het ene na het andere museum wil graag een mode-tentoonstelling kunnen bieden, want mode is hot-hot-hot in museumland. En het trekt jong publiek, een punt dat hoog op de agenda's staat van veel museumbeleid.

Zo ook het Maritiem Museum in Rotterdam. Afgelopen vrijdag heeft zij de deuren geopend met de tentoonstelling Fashion, Ahoy! Te zien zijn topstukken van grote modehuizen (Dior, Chanel, Yves Saint Laurent, JC de Castelbajac, Vivienne Westwood, Jean Paul Gaultier) die zich veelvuldig laten inspireren door de wereld van Kapitein Rob, de luxe marine-cultuur van het Franse stadje Saint-Tropez en het matrozenpakje van Donald Duck. Maar ook onze eigen zeebenen zijn er vertegenwoordigd (o.a. Viktor & Rolf, Francisco van Benthum, Jeroen van Tuyl en Spijkers & Spijkers). Daarnaast ontwierpen 2e-jaars studenten van de Willem de Kooning Academie een maritiem mannenkostuum. De winnares van deze ontwerp wedstrijd, Madeleine van Natten, won met een volumineuze donkerblauwe matrozentrui. Haar creatie zal te zien zijn in de expositie.

Het museum wenste een hedendaags thema te belichten en koos voor de populariteit van marine in de hedendaagse mode. Het idee achter de tentoonstelling is om te verklaren waarom de maritieme wereld zo aantrekkelijk is voor veel modeontwerpers. De expositie is daarom ingedeeld in blokken als "Strepen", "Ankers", "Tattoos", "Matrozen", "Gouden Knopen" etc. Naast de topstukken uit de haute couture en de pret-a-portercollecties staat het originele materiaal waarnaar wordt verwezen, waaronder matrozenpakjes voor kinderen, kapitein-uniformen, oud tricot badkleding en andere maritieme kleding.  

Het komt er kort door de bocht op neer dat Fashion, Ahoy! alles bij elkaar heeft gezocht wat een streepje heeft, een anker, iets donkerblauws met gouden knopen, verwijst naar piraterij, de marine, of geïnspireerd is op de badkleding uit grootmoeders tijd. Duidelijk is dat de mode jaar in jaar uit zich graag laat inspireren door de masculiene zeecultuur. Gezegd moet worden dat er een paar prachtige couture stukken te bewonderen zijn van recente data of klassiekers uit de modehistorie. Maar Fashion, Ahoy! trapt wat mij betreft ook een open deurtje teveel in wat betreft de vormgeving en presentatie. Op de vloer lag bijvoorbeeld een speciaal tapijt met zwembadblauw watermotief (oei oei, captain) en golvende gordijnroedes met witte gordijnen deelden de ruimen in in vakken.

Maar nu komt het frappante: 

In 2009 heeft het Musee International de Maritiem in Parijs precies hetzelfde gedaan met de tentoonstelling Les Marins font la Mode. Echter, het komt over alsof het Rotterdamse Maritieme Museum zelf met dit tentoonstellingsconcept wegloopt zonder credits te geven naar het origineel. Noch in het tentoonstellingsartikel van de curator in Elsevier Stijl, noch in de folder wordt verwezen naar de Franse voorloper, die duidelijk de grote inspiratiebron en aanleiding is geweest voor Fashion, Ahoy!. Wel staat het Parijse museum kort vermeld op de welkomstekst van de tentoonstelling, echter niet dat het gebaseerd is op Les Marins font la Mode. De Gaultier-japon van Prinses van Monaco, jurken van de cruise collectie van Chanel, klassiekers van Yves Saint Laurent, Dior, Kenzo en anderen zijn gelijk aan de Franse variant.

Zijn er kapers op de kust geweest, of is het een storm in een glas water? Misschien gaat de uitdrukking op dat het 'beter goed gejat is dan slecht bedacht', maar toch voelt het aan als een imitatie designer-tas. 

Maar mocht je het nog niet in Parijs hebben gezien, is nu je kans om de chemie tussen mode & de zeecultuur te bewonderen, want ookal is de aanpak en presentatie niet 'haute' maar 'faux', toch is het een aardige modetentoonstelling om doorheen te lopen. Te zien tot 13 maart 2011.
Praktische informatie over Fashion, Ahoy! klik HIER.
/////////////////////////////////////////////////////////////\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\///////////////////////////////////////////////////////////

/////////////////////////////////////////////////////////////\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\///////////////////////////////////////////////////////////

Geschreven en gefotografeerd door Marij Elisabeth Rynja, freelance mode communicator

Tas met boodschap voor fashionbloggers

/////////////////////////////////////////////////////////////\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\//////////////////////////////////

Een vriendin van mij nam deze tas mee uit Hamburg, Duitsland. De tekst luidt: 'There is a special place in hell for fashion bloggers'. De makers van de tas hebben kritiek op de vele oppervlakkige modeblogs van jonge mensen die zich denken te kunnen meten met mode-professionals. 
Ach, ieder moet zijn eigen ding doen, en er moet niet zo gebitched worden door modemensen onderling. Maar ik ben zeker niet de laatste om te zeggen dat mensen die een mode-educatie of jarenlange ervaring hebben meer credits verdienen boven de huis-tuin-en-keuken-mode-liefhebbers met een fashion blog. Als je iets te melden heb, laat dat iets verder gaan dan wat je vandaag aanhebt. Alhoewel...voor alles is een markt, voor alles is een publiek, voor iedereen is een plek, zelfs in hell!
/////////////////////////////////////////////////////////////\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\///////////////////////////////////////////////////////////

De couture van Dice Kayek als een ultieme stedentrip door Istanbul

/////////////////////////////////////////////////////////////////\\\\/////\\\ /////////////////////////////////////////////////

14 dagen vakantie, bestemming Turkije. Weggevlucht van het druilerige, te vroeg ingezette herfstweer waar Nederland koploper in is, ben ik op vakantie gegaan naar de zon...met SunTours (ai!). Omdat het vooruitzicht van 14 dagen verkeren in een vakantiedorp mij wat eenzijdig leek, heb ik een vakantie in de vakantie geboekt. Waarom geen city-trip naar Istanbul als je toch in Turkije bent...niet realiserende dat de shock van het rustige (overigens prachtige) vakantiedorp Dalayan naar het overbevolkte Istanbul erg groot is!
De Istanbul Fashion Week bleek net achter de rug te zijn, maar gelukkig waren er nog wat mode-naweeen te vinden in het Museum voor Moderne Kunst, en niet de minste: een retrospectief van Hussein Chalayan en een speciale mode-expositie geweid aan de stad Istanbul en haar contrasten. Ik ben naar beiden geweest, maar beblog de tentoonstelling van Hussein Chalayan nu niet, ondanks haar mooie opbouw en presentatie van zijn oudere en meest recente couture stukken. 
Het was met name de tweede expositie die mij zeer aansprak: Istanbul Contrast. Het voor mij onbekende Turkse modelabel Dice Kayek van de Turkse (zussen?) Ece en Ayse Ege presenteert tientallen werkelijk prachtige couture mini-jurken, geïnspireerd op de archetypen van het veelzijdig metropool Istanbul. Al haar hoogtepunten zijn vertaald naar een sterk grafisch ontwerp, zoals  Turkisch delight, tulpen, de Aya Sophia, de Blauwe Moskee, het Topkapi paleis, de Gouden Hoorn, de bruggen, de Istanbul by night, duiven, en nog veel meer waar Istanbul en haar Turkse cultuur bekend om staan. Een contrast van historisch en modern, west en oost, religie en hedonisme.
Bij het vertalen van inspiratie-beelden in couturestukken, moest ik even kort denken aan hoe fout dergelijke vertalingen kunnen uitpakken. Ik ben niet erg fan van dit soort letterlijke vertaalprojecten, maar Istanbul Contrast heeft m.i. dit idee erg goed aangepakt met originele interpretaties van de thema's. Dice Kayek toont vakwerk met de zeer geraffineerde jurken. Ik was bovendien onder de indruk van de afwerking, de compositie, stofgebruik en bewerkelijkheid van elke jurk. Aan zowel de voor-, zij- als achterkant gebeurt er wat, zeer driedimensionaal, spannend en eigentijds.


Ik ben niet naar Istanbul gegaan om de toeristische hoogtepunten te bezoeken, omdat ik op vakantie ben om uit te rusten (stedentrips zijn m.i. de meest inspannende vakanties die je kan bedenken). Maar eigenlijk heb ik toch veel van de hoogtepunten via deze expositie ervaren omdat bij het aanschouwen van de Dice Kayeks creaties je je waant als een toerist in een rode dubbeldekkerbus van Cityseeing (die bussen die je neemt als je of heel lui bent of weinig tijd hebt), alleen was dit een bustour met stijl natuurlijk. Of doe ik nu afbreuk aan deze expo door deze vergelijking te maken? Ach, bij het zien van de creaties heb ik in ieder geval in korte tijd veel meegekregen van de weelde, de cultuur, de veelzijdigheid en de contrasten die Istanbul rijk is.


nb: de foto's van Istanbul Couture zijn allen geript van het www, omdat het onmogelijk was om zelf foto's te maken (ik werd achtervolgd door minimaal 5 security mannetjes met snor en walkietalkies toen ik een poging waagde. Mijn signalementen werden rondgestuurd en dat was heel intimiderend kan ik je verzekeren...en ja, ik heb mijn foto's on the spot moeten wissen toen ze me snapten, delete delete delete....shit).
Meer achtergrond info over de expositie Istanbul Contrast, klik HIER
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////\\\\/////\\\ /////////////////////////////////////////////

Een voorbeeld van een vertaling: de Manolya bloem links vertaald naar een jurk rechts.

Links de beroemde Aya Sophia is nu een museum, maar was een moskee en een kathedraal. Rechts zijn de kleuren, de ramen, de bogen en de decoraties geabstraheerd in de jurk.

Links: bovenstuk geïnspireerd op schubben van vissen, gevangen door de hengelaars op de Galatabrug van de Gouden Bocht, de riviermonding die schepen tot de rivier de Bosporus toegang biedt. Rechts: jurk 'De Gouden Bocht'.

Istanbul telt vele moderne gebouwen, zoals op rechts het winkelcentrum 'Kanyon'. De jurk op links toont een eigen interpretatie van het Kanyon-gebouw.

Nee, de tulp komt-net als de Sint-van Turkse bodem.

///////////////////////////////////////////////////////\\\\/////\\\//////////////////////////////////////////////////

Nog te zien tot 11 september 2010: De Kruisbestuiving tussen Mode & Bouwkunst

Het gebouw van ARCAM aan de Prins Hendrikkade

Een paar blogberichten terug maakte ik al kort melding van de expositie Fashion & Architecture, georganiseerd door Arcam Architectuurcentrum Amsterdam. Vier duo's bestaande uit een architect en een modeontwerper hebben gewerkt aan een coöperatieve mode-installatie. Inmiddels zijn de vier bijzondere creaties geëxposeerd op de 1e verdieping van het eigenzinnige Arcam gebouw aan de Prins Hendrikkade en loopt nog tot de 11e september 2010. Hoe ziet deze kruisbestuiving tussen mode en architectuur eruit? In hoeverre laten de disciplines zich door elkaar inspireren? En is een samenwerking een meerwaarde of een populistische flirt zonder verdere betekenis? 

De vier duo's (van links naar rechts): K. Yearwood & 2012, F. Sedoc & Maurer United, Mattijs & S. Vogel en Van Herpen & Benthem/Crouwel

Mattijs van Bergen (MATTIJS) & Anouk Vogel (Anouk Vogel landscape architecture)
Iris van Herpen & Jan Benthem / Mels Crouwel (Benthem Crouwel Architekten)
Farida Sedoc (Hosselaer) & Nicole / Marc Maurer (Maurer United Architects)
Kentroy Yearwood (Intoxica) & Jeroen Bergsma (2012Architecten)

ad 1. BLOEMSCHIKKEN MET MATTIJS VAN BERGEN + ANOUK VOGEL
De vaasjurk van modeontwerper Mattijs van Bergen en landschapsarchitect Anouk Vogel is misschien wel een van de vier meest geslaagde creaties omdat dit duo als enige fysiek heeft samengewerkt aan ontwerp en fabricage.  De jurk toont een treffende synergie tussen de landschapsarchitectuur en modevormgeving: zij hebben het concept van de vluchtige seizoenswisselingen die zo kenmerkend zijn voor de mode, vertaald naar de wisselende flora en fauna van de natuur. De jurk bloemschikt zich wekelijks naar een nieuwe mode, een nieuw patroon, een nieuwe kleur, een nieuw design. De jurk bestaat uit een netwerk waterkelkjes, ingenieus gevouwen van rubberen fietsbinnenband. Dergelijke vouwtechnieken zijn kenmerkend voor het werk van modeontwerper Mattijs van Bergen.
MCOT: Hoe is jullie samenwerking verlopen?
MvB: In het begin was het moeilijk hoor, omdat modeontwerpers gewend zijn snel te handelen en besluiten te nemen. Ik heb van Anouk Vogel geleerd weer meer stil te staan bij wat je ontwerpt en meer te onderzoeken. Het hoeft van mij allemaal niet zo snel meer.
MCOT: Je hebt dit jaar ook geen collectie gepresenteerd tijdens de modeweek, waarom?
MvB: Dat was een bewuste keuze. Ik ben momenteel aan het overdenken hoe ik anders met mode om wil gaan. Het ging voor mij een kant op die niet bij mij past. Dat hele snelle, vluchtige van mode, dat wil ik niet meer. Dit project vond ik daarom ook heel erg leuk om te doen. Het is inspirerend geweest om met architect Anouk Vogel te werken, dat klikte heel goed. Ik hoop meer van dit soort projecten te doen. 

De  jurk wisselt wekelijks van gedaante. Hier een fragment van de jurk begin augustus 2010.

De vaasjurk bij de opening in Juli.

Detail van eerder werk van Mattijs van Bergen. 

De achterkant van de vaasjurk van Mattijs en Anouk Vogel toont hoe de jurk is opgebouwd uit kelkjes gemaakt van de binnenbanden van een fiets.

ad 2. BADDEREN IN EEN JURK VAN IRIS VAN HERPEN + JAN BENTHEM/ MELS CROUWEL 
De onvoorspelbaarheidsfactoren van mode – het moment, de inspiratie, de carte blanche – waren tot voor kort in de architectuur niet gebruikelijk om toe te passen. Het project van modeontwerpster Iris van Herpen en architecten Jan Benthem en Mels Crouwel is zeker een onvoorspelbaar resultaat geworden: een jurk gemaakt van doorzichtig plastic, alsof een plens water tegen het lichaam van het model is gegooid en direct bevroren is.

De jonge Iris van Herpen staat bekend om haar onconventionele werkwijze, materiaalgebruik en complexe bewerkingstechnieken. Benthem/Crouwel staan bekend om het oplossen van de logistiek rondom hun utiliteitsgebouwen, die gestroomlijnd en gepoleist aandoen. De kenmerken van dit duo zijn goed vertegenwoordigd in de waterjurk. Maar hoe is precies de samenwerking verlopen bij deze zeer gedreven ontwerpers?

JB/MC: Eigenlijk hebben we niet zo veel met mode gemeen. Wij weten niets van mode af.

MCOT: Hoe merkten jullie dit?

JB/MC: Een knelpunt was voor ons het snelle werktempo van Van Herpen. Mode werkt een stuk sneller, gehaaster, omdat er minder tijd is. Dat was dus even zoeken. Architecten werken bovendien veelal vanuit een opdrachtgever en een pakket van eisen waaraan een gebouw moet voldoen. Daarmee moet je tot een ontwerp komen. Dit project had dat niet.

MCOT: Hoe heeft deze samenwerking de mode en de bouwkunst verenigd?

JB/MC: Iris heeft eigenlijk aangevuld wat nog miste bij het nieuwe Stedelijk Museum. Bij de Badkuip, zoals ons gebouw wordt genoemd vanwege haar vorm, ontbrak nog het water. Zij heeft het water dus verbeeld dat hoort in onze Badkuip! Wij hebben vooral meegedacht en geadviseerd hoe Iris haar ideeen kon realiseren, in techniek en materiaalkeuze.

Iris van Herpen is duidelijk zeer geinspireerd geraakt door deze samenwerking, Tijdens de Amsterdam Fashion Week presenteerde zij een voorproefje van haar komende wintercollectie. De collectie draagt de naam ‘Crystalisation’. Van Herpen is gefascineerd door de transformatie van water; door bevriezing kristaliseert water in wiskundige modellen en wordt ijs. Van Herpen legt aan mij uit dat de mode nog achterloopt in het toepassen van andere vormgevingstechnieken en materialen dan textiel en de naaimachine. De bouwkunst gebruikt echter wel regelmatig ongebruikelijke materialen, waaronder textiel en weeftechnieken om een constructie als het ware aan te kleden of te verhullen. Door samen te werken of in ieder geval als ontwerper open te staan je buiten de kaders van je eigen disciplines te begeven, worden de mogelijkheden en creaties naar een hoger niveau getild. 

Met behulp van een heteluchtpistool transformeert Van Herpen het plastic tot ijswater.

Beeld uit Van Herpen's collectie 'Crystalisation' s/s 2011

Close-up Badkuip Jurk

Iris van Herpen (1984) met haar creatie voor Arcam's Fashion & Architecture 

ad 3. T-SHIRT LIJN VOOR GEBOUWEN

Het straatcultuur label Hosselaer van ontwerpster Frida Sedoc heeft samen met Nicole en Marc Maurer van Maurer United Architects de opdracht een ‘draagbaar gebouw’ te realiseren omgedraaid. Geïnspireerd door de kubistische Bauhaus-stijl, heeft dit duo eerst een vijftal miniatuurgebouwen ontworpen, strak van lijn, eenvoudig van vorm en blokachtig, in de vorm van een hoekig t-shirt. De gebouwen hebben vervolgens dienst gedaan als de mal voor de tshirts die Sedoc heeft ontworpen voor ARCAM, de zogenaamde T-HAUS shirts. De t-shirts zijn bedrukt met felle primaire kleuren en hoekige motieven, dat niet alleen een verwijzing is naar Bauhaus en De Stijl, maar ook naar de straatstijl van Hosselaer.

Het klassieke T-Shirt in Maurer/Hosselaer-Stijl. Deze vorm - maar dan op schaal - heeft als mal gediend voor de t-shirts.

De T-shirts van Hosselaer/MaurerUnited

ad 4. VUILNIS OMGETOVERD IN HAUTE COUTURE

De vierde creatie is de rietjesjurk van ontwerper Kentroy Yearwood en Jeroen Bergsma van 2012Architecten. Beide ontwerpers passen bij voorkeur het cradle-to-cradle principe toe door van bestaand materiaal nieuw materiaal te maken. Na een bezoek aan een vuilnisbelt en recyclebedrijf  viel hun oog op vrolijk gekleurde rietjes. Deze zijn aan elkaar geplakt en op intuïtieve wijze gevormd tot een couture jurk.

Cradle2Cradle - De gerecyclede rietjesjurk van Yearwood & 2012Architecten

EINDOORDEEL

Mode en Architectuur kennen overeenkomsten maar even goed haar contrasten. Modelector Jose Teunissen schreef naar de woorden van Anne Hollander dat mode in essentie gaat over het nieuwe, het andere, het vluchtige en het veranderlijke; mode is een voortdurend proces dat geen vaste vorm krijgt (uit: Mode & Verbeelding, 2009, p.14). Terwijl architectuur de ervaring van een ruimte bepaald en ontwerpt, is mode de bemiddelende ruimte tussen lichaam en buitenwereld. De interactie tussen mode en bouwkunst lijkt zich in dit project te sterken. Niet alleen modeontwerpers treden uit hun comfort zone en leren van de architectuur, maar ook de architecten laten zich inspireren door haar manier van ontwerpen, snelheid, technieken, estetieken en vormstudies die de hedendaagse mode toont.
Persoonlijk was ik niet overdonderd van de resultaten. Ik had toch meer architectuur verwacht en minder mode. Ik was benieuwd hoe architecten draagbare mode zouden interpreter en ontwerpen met hulp van de modeontwerpers. Nu lagen de rollen precies andersom.

Ondanks dat de expositie Fashion & Architecture klein is van omvang en niet meer dan vier mode-installaties telt,  is het mijn inziens een geslaagd project geweest. Het is wat het is, niet meer en niet minder: een expositie van een exploratieve kruisbestuiving tussen architectuur en mode.
In tegenstelling tot bijvoorbeeld de Amerikaanse expositie over mode en architectuur Skin+Bones uit 2007, waar men vooral gezocht heeft naar visuele overeenkomsten tussen bestaande gebouwen en modecreaties, heeft ARCAM juist willen uitdagen wat voor creaties een architect en een modeontwerper samen kunnen maken. Echter, uit deze expositie is gebleken dat de architecten vooral aan de zijlijn hun adviezen hebben gegeven en de ontwerpers de creaties hebben vervaardigd. Zouden de architecten het lastig vinden om buiten hun eigen werkterrein te werken en te denken? Modeontwerpers zijn wellicht meer gewend om zich aan extreme situaties aan te passen en in korte tijd een concept te leveren.

Het is interessant wanneer mode ontwerpers en architecten ook in het alledaagse werkveld elkaar zullen raadplegen en inspireren. Met name de mode wordt verrijkt wanneer deze meer samenwerken met techneuten, die kennis hebben waar de gemiddelde modeontwerper van duizelt. Anderzijds heeft de modeontwerper kennis en fantasieen die de techneut zal duizelen, zoals anders met ruimtelijkheid om te gaan, met textiel, met design, danwel met de esthetica van een gebouw.

Dat is misschien wel de verbindende en tegelijk de ontbindende factor tussen architecten en modeontwerpers: esthetica versus techniek. In de mode staat esthetica voorop, in de architectuur de techniek.


Oordeel zelf wat je ervan vind en ga snel naar de expositie toe, want deze is nog maar even te zien tot 11 September 2010. Op 13 september 2010 wordt de expositie passend afgesloten met een vernissage met lezingen en een evaluatie wat dit project heeft opgeleverd en betekend voor architectuur en mode.

De fotomuur geeft de bezoeker inzicht in het voortraject en de realisatie van de vier creaties.